Z końcem roku upływa kadencja ławników sądowych. W związku z tym najpóźniej w październiku 2019 r. Rada Gminy Libiąż powinna dokonać wyboru ławników na kadencję 2020 – 2023 do sądów okręgowych oraz do sądów rejonowych, obejmujących właściwością teren gminy.
Biorąc pod uwagę, jak ważna jest pozycja ławnika w wymiarze sprawiedliwości, który pełni funkcję tożsamą z funkcją sędziego zawodowego, czynności wyboru powinny być przeprowadzone szczególnie starannie. Ławnicy uczestniczą w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, w rozpoznawaniu spraw przed sądami w pierwszej instancji (chyba że ustawy stanowią inaczej) oraz w rozstrzyganiu spraw na równi z sędziami. W zakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.
Szczegółowe informacje na temat ławników zawiera rozdział 7 w dziale IV ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (tj.Dz. U. z 2019 r., poz. 52 ze zm.) – dalej USP.
Ławnikiem może być wybrany ten, kto:
- posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
- jest nieskazitelnego charakteru;
- ukończył 30 lat;
- jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu kandydowania co najmniej od roku;
- nie przekroczył 70 lat;
- jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika;
- posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.
Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.
Ławnikami nie mogą być:
- osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze;
- osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
- funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń;
- adwokaci i aplikanci adwokaccy;
- radcy prawni i aplikanci radcowscy;
- duchowni;
- żołnierze w czynnej służbie wojskowej;
- funkcjonariusze Służby Więziennej;
- radni gminy, powiatu i województwa.
Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.
Dla Gminy Libiąż uzasadniony jest wybór łącznie 3 ławników na kadencję 2020 – 2023:
Do Sądu Rejonowego w Chrzanowie:
- Wydział III Rodzinny – 2
- Wydział IV Pracy – 1
Termin zgłaszania kandydatów na ławników upływa 30 czerwca 2019 roku
Zgłoszenia
kandydatów na ławników dokonuje się na karcie zgłoszenia kandydatów – wzór
karty (KARTA
ZGŁOSZENIA KANDYDATA NA ŁAWNIKA) zgłoszenia zawarty jest w rozporządzeniu
Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie sposobu postępowania
z dokumentami złożonymi radom gmin przy zgłaszaniu kandydatów na ławników oraz
wzoru karty zgłoszenia –
Dz. U. z 2011 r., nr 121, poz. 693, do której kandydat zgodnie z
art. 162 § 2 USP ma obowiązek doręczyć:
- informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą zgłaszanej osoby.
- oświadczenie kandydata, że nie jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
- oświadczenie kandydata, że nie jest lub nie był pozbawiony władzy rodzicielskiej a także że władza rodzicielska nie została mu ograniczona ani zawieszona.
- zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika.
- 2 zdjęcia, zgodnie z wymogami przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego.
Dodatkowo do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia należy dołączyć:
- Aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego albo odpisu lub zaświadczenia potwierdzające wpis do innego właściwego rejestru lub ewidencji – jeśli kandydata zgłasza stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna lub zawodowa zarejestrowana na podstawie przepisów prawa.
- Imienną listę osób zgłaszających kandydatów wraz z podaniem ich numeru PESEL, miejsca stałego zamieszkania i własnoręcznym podpisem każdej z tych osób, gdy zgłoszenia na kandydata dokonuje grupa pięćdziesięciu obywateli. Osobą uprawniona do składania wyjaśnień w sprawie zgłaszania kandydatów jest osoba, której nazwisko zostało umieszczone jako pierwsze na liście.
Zgodnie z art. 162 § 7 USP koszt opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego ponosi Skarb Państwa, Zgodnie z art. 162 § 7a opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.
Zgodnie z art. 162 § 8 USP koszt opłaty za wydanie aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego albo odpisu lub zaświadczenia z innego właściwego rejestru lub ewidencji Skarb Państwa.
Najpóźniej w październiku 2019 roku rada gminy dokona wyboru ławników w głosowaniu tajnym. Listę wybranych ławników wraz ze zgłoszeniami i załączonymi do nich dokumentami przesyłane są prezesom właściwych sądów, najpóźniej do końca października. Spośród ławników znajdujących się na liście wybranych rada gminy wskazuje ławników do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy. Prezes sądu wręcza ławnikom zawiadomienie o wyborze, odbiera od nich ślubowanie i wpisuje ławnika na listę ławników oraz wydaje mu legitymację.
Uwaga: Zgłoszenia, które nie spełniają wymogów określonych w ustawie i rozporządzeniu lub które wpłynęły do Rady Gminy po upływie terminu określonego w art.1 6 2§1 ustawy, pozostawia się bez biegu. Przywrócenie terminu do zgłoszenia kandydatów jest niedopuszczalne.